Bij het begin van het jaar konden we niet om de Europese Unie heen. De EU was niet weg te slaan uit de media. Waarom eigenlijk? Oké, Frankrijk wordt Voorzitter van de Raad van de EU tot juni 2022, maar dat is toch nog al gebeurd?
De zender Euronews (een nieuwszender die 24 uur per dag uitzendt en gedeeltelijk door de Europese Unie wordt gefinancierd) stelt voor om nader te bekijken wat dit Franse Voorzitterschap zo bijzonder maakt (of net niet). Een politicoloog en een historicus geven eveneens hun kijk op de situatie.
Klik hier voor meer info over het voorzitterschap van de Raad van de EU
Vooreerst is het belangrijk om het Europese Voorzitterschap in het juiste perspectief te plaatsen tegen de achtergrond van de Franse politieke actualiteit. In 2022 vinden er presidentsverkiezingen plaats. In de geschiedenis van de Europese Unie is de combinatie van een presidentsverkiezing en een voorzitterschap van de Raad van de EU echter geen unicum. In Frankrijk had die situatie zich al eens voorgedaan in 1995, toen François Mitterand de verkiezingen verloor van Jacques Chirac en de dossiers dus tijdens het lopende Voorzitterschap van de Raad van de EU moest overdragen aan zijn opvolger.
We zitten nu dus in dezelfde situatie, maar met een opmerkelijk verschil: hoewel Mitterand en Chirac niet tot dezelfde partij behoorden, was er een zekere continuïteit in hun Europese beleid. Bij de verkiezingen van 2022, daarentegen, staan er kandidaten met zeer uiteenlopende opvattingen over Europa tegenover elkaar (met name Marine Le Pen en Eric Zemmour).
Een ander verschil is de huidige context: de Covid-19-crisis beroert de hele wereld en is voor de staatshoofden een absolute prioriteit (én een tijdrovende zaak). Zal Macron dan wel tijd hebben om de dossiers op een goede manier te beheren? Om een soortgelijke situatie in perspectief te plaatsen, gaat de video terug tot 2008, tijdens een ander Frans voorzitterschap van de Raad van de EU. Nicolas Sarkozy werd toen geconfronteerd met spanningen met Rusland en met een enorme beurscrisis. De voorziene agenda voor Europa werd door het beheer van die crisissen volledig op zijn kop gezet.
Bovenal is de timing van dit Voorzitterschap opmerkelijk: het komt direct na het einde van het “Merkel-tijdperk”. Meer dan 15 jaar lang was zij het gezicht van de EU en belichaamde ze een Europa dat de broekriem aanhaalde. Nu Angela Merkel van het politieke toneel is verdwenen, kan Macron zijn begrotingsbeleid, dat totaal anders is in een post-Covid-wereld, heroriënteren.
